नॅशनल हेरॉल्ड मनी लाँड्रिंग प्रकरणात काँग्रेस नेत्या सोनिया गांधी आणि राहुल गांधी यांना मोठा कायदेशीर दिलासा मिळाला. मंगळवारी (१६ डिसेंबर) दिल्लीच्या राऊस अव्हेन्यू न्यायालयाने अंमलबजावणी संचालनालयाने (ईडी) दाखल केलेल्या आरोपपत्राची दखल घेण्यास नकार दिला. न्यायालयाने म्हटले की ईडीची तक्रार मनी लाँड्रिंग प्रतिबंधक कायद्या (पीएमएलए) अंतर्गत कायम ठेवण्यायोग्य नाही कारण ती एफआयआरवर नाही तर खाजगी तक्रारीवर आधारित होती.
विशेष न्यायाधीश (पीसी कायदा) विशाल गोगणे यांनी आदेशात म्हटले आहे की ईडीने दाखल केलेली तक्रार कायदेशीररित्या टिकाऊ नाही. न्यायालयाच्या मते, पीएमएलए अंतर्गत कारवाईसाठी विहित केलेली प्रक्रिया पाळली गेली नाही कारण मूळ प्रकरण नोंदणीकृत एफआयआरमधून उद्भवलेले नाही. सोनिया गांधी आणि राहुल गांधी यांच्याव्यतिरिक्त, ईडीने सुमन दुबे, सॅम पित्रोदा, यंग इंडियन, डोटेक्स मर्चंडाइज आणि सुनील भंडारी यांनाही या प्रकरणात आरोपी म्हणून प्रविष्ट केले आहे. या न्यायालयाच्या निर्णयामुळे ईडीच्या संपूर्ण प्रकरणाला धक्का बसला आहे.
तथापि ईडी या आदेशाविरुद्ध अपील करण्याच्या तयारीत आहे. सूत्रांनी माध्यमांना सांगितले की अंमलबजावणी संचालनालयाचे कायदेशीर पथक राऊस अव्हेन्यू न्यायालयाच्या निर्णयाचा सविस्तर अभ्यास करत आहे आणि त्यानंतर अपील दाखल करण्याचा निर्णय घेतला जाईल. ईडीचा असा विश्वास आहे की ही सामान्य खाजगी तक्रार नव्हती, तर एक अशी केस होती ज्यामध्ये गुन्ह्याची आधीच दखल घेण्यात आली होती. असेही म्हटले जात आहे की न्यायालयाने सर्वोच्च न्यायालयाच्या विजय मदनलाल चौधरी निर्णयातील काही संबंधित परिच्छेदांकडे दुर्लक्ष केले असावे.
दरम्यान, काँग्रेस खासदार आणि ज्येष्ठ वकील अभिषेक मनु सिंघवी निकालाचे स्वागत करत म्हणाले की, “मी जेव्हा या प्रकरणात युक्तिवाद करायला सुरुवात केली तेव्हा मी न्यायालयाला सांगितले की हा एक अतिशय विचित्र खटला आहे. येथे एक मिलिमीटरही पैशाची हालचाल झालेली नाही, किंवा एक मिलिमीटरही स्थावर मालमत्ता हस्तांतरित झालेली नाही. सर्व मालमत्ता एजेएलच्या मालकीची आहे, तरीही मनी लाँडरिंगबद्दल बोलले जात आहे. एजेएल आता ९० टक्के दुसऱ्या कंपनी, यंग इंडियाच्या मालकीची आहे – एवढेच घडले आहे. हे प्रकरण दखल घेण्यास पात्र नाही, परंतु भाजपने ज्या प्रकारचा बाउ ण केला आहे तो अतिशयोक्तीपूर्ण आहे.”
नॅशनल हेरॉल्ड प्रकरणात आरोप आहे की २०१२ मध्ये, नॅशनल हेरॉल्ड वृत्तपत्राचे मालक असोसिएटेड जनरल लिमिटेडच्या मालमत्ता आणि शेअर्स यंग इंडिया प्रायव्हेट लिमिटेड या खाजगी कंपनीला हस्तांतरित करण्यात आले होते, ज्यामध्ये राहुल आणि सोनिया गांधी मुख्य गुंतवणूकदार आहेत. आरोप आहे की, हे हस्तांतरण कायदेशीर आवश्यकता आणि शेअरहोल्डरच्या संमतीशिवाय करण्यात आले होते, ज्यामुळे सार्वजनिक आणि पक्षाची मालमत्ता खाजगी हातात हस्तांतरित झाली.
सुरुवातीला, नॅशनल हेराल्ड वृत्तपत्र हे काँग्रेस पक्षाचे एक प्रतिष्ठित मीडिया प्रकल्प होते, जे स्वतंत्र बातम्या आणि पक्षाच्या विचारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी स्थापन करण्यात आले होते. १९३८ मध्ये स्थापन झालेल्या हेराल्ड मीडिया अँड प्रॉपर्टीज लिमिटेडचे शेअर्स काँग्रेस पक्ष आणि त्यांच्या नेत्यांच्या नियंत्रणाखाली होते. ज्यातील 90 टक्के शेयर्स राहुल आणि सोनिया गांधी यांच्या मालकीच्या यंग इंडिया प्राइवेट लिमिटेडच्या नावे काही लाखांच्या व्यवहारात वळवण्यात आले. इथे लक्षात घेणे आवश्यक ठरते की असोसिएटेड जनरल लिमिटेडची वास्तविक मालमत्ता 2हजार ते 5 हजार कोटींची आहे.
राऊस अव्हेन्यू न्यायालयाच्या निर्णयामुळे सोनिया आणि राहुल गांधी यांना सध्या तरी मोठा दिलासा मिळाला आहे, जरी अंमलबजावणी संचालनालय (ईडी) कडून संभाव्य अपील हे स्पष्ट करते की हे प्रकरण अद्याप पूर्णपणे कायदेशीररित्या निकाली निघालेले नाही. येत्या काळात या निर्णयाला उच्च न्यायालयांमध्ये आव्हान दिले जाण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
हे ही वाचा:
१९९६ चा विश्वचषक जिंकून देणाऱ्या श्रीलंकन कर्णधाराला होणार अटक!
कांदिवलीत मोबाईल चोरीच्या आरोपीचा पोलिसांवर हल्ला
जागतिक AI रँकिंगमध्ये भारत तिसऱ्या क्रमांकावर; एका वर्षात चार स्थानांनी घेतली झेप