रामायणातील अनेक कथांमध्ये अद्भुत शक्ती आणि धाडसी पराक्रम यांचे वर्णन आहे. त्यात बाली आणि रावण यांच्यात घडलेली ही घटना खास लक्षवेधी आहे — एक अशी गोष्ट जी रावणाच्या अहंकाराला जमिनीवर आणते आणि बालीच्या सामर्थ्याचे दर्शन घडवते.
घटनेचा पार्श्वभूमी
बाली, जो वानरांचा राजा होता, अतिशय बलाढ्य आणि तेजस्वी योद्धा म्हणून ओळखला जातो. त्याने कठोर तप करून अत्यंत शक्ती प्राप्त केली होती. दुसरीकडे रावण — लंकेचा राजा आणि एक पराक्रमी असुर — त्याचा अहंकार आणि अजेयतेचा गर्व सर्वांनाच ठाऊक होता.
रावणाची आव्हाने आणि बालीची पूजा
एकदा रावण बालीला आव्हान देण्यासाठी त्याच्याकडे गेला. तेव्हा बाली पूजेमध्ये तल्लीन होता. रावणाला वाटले की हा योग्य वेळ आहे बालीचा पराभव करण्याचा. पण बाली शांतपणे पूजेला पूर्ण करतो आणि त्यानंतर रावणाला सामोरा जातो.
बालीने रावणाला बाजूला दाबले
बालीने रावणाला त्याच्या भुजांमध्ये पकडले आणि इतक्या ताकदीनं दाबलं की रावण हालचालही करू शकला नाही. त्यानंतर बालीने रावणाला आपल्या बगलमध्ये ठेवून चारही समुद्रांची परिक्रमा केली. ही परिक्रमा करत असताना बालीने सूर्याला अर्घ्य अर्पण केले, आणि त्या संपूर्ण काळात रावण त्याच्या पकडीत होता — हतबल आणि अपमानित.
या घटनेचा अर्थ आणि संदेश
ही कथा केवळ एका युद्धाचे वर्णन नाही, तर अहंकाराचे सीमारेषा दाखवणारी घटना आहे. बालीचे सामर्थ्य फक्त शरीरबलाचे नव्हते, तर संयम, धैर्य आणि श्रद्धेचे होते. रावणासारखा बलाढ्य राजा बालीसमोर थिजून जातो हे दर्शवते की विनम्रता आणि आचरण याचे महत्त्व किती आहे.
