योगपरंपरेत सूक्ष्म व्यायामांना विशेष महत्त्व आहे. त्यापैकी एक महत्त्वाचा व्यायाम म्हणजे ‘पिंडली शक्ती विकासक’. ही सोपी क्रिया विशेषतः पिंडल्या म्हणजेच पायांच्या मागील स्नायूंना मजबूत करण्यासाठी उपयुक्त आहे. यामुळे पायांमध्ये ताकद वाढते, थकवा दूर होतो तसेच गुडघे आणि मांड्या अधिक मजबूत होतात. पिंडली शक्ती विकासक हा व्यायाम कोणीही सहजपणे घरी करू शकतो. दररोज काही मिनिटांचा सराव केल्यास पाय सुडौल आणि बळकट होतात.
या व्यायामात हातांची गोलाकार हालचाल आणि श्वासोच्छ्वासासोबत बसणे-उठणे ही क्रिया समाविष्ट असते. यामुळे केवळ पिंडल्याच नव्हे तर पायांचे स्नायू, गुडघे आणि कंबरही लवचिक बनतात. नियमित सरावामुळे रक्ताभिसरण सुधारते आणि पायांतील थकवा किंवा वेदना कमी होतात. या व्यायामाची पद्धत सोपी आहे. सर्वप्रथम सरळ उभे राहा, दोन्ही पाय एकत्र ठेवा आणि शरीर डोक्यापासून पायापर्यंत पूर्णपणे सरळ ठेवा. मुठी आवळलेल्या असाव्यात आणि मान सरळ असावी. आता हळूहळू श्वास आत घेत हात छातीसमोर पसरवा आणि बसण्याच्या स्थितीत जा. बसताना टाचा जमिनीवर टेकलेल्या राहतील आणि गुडघे एकमेकांना लागलेले असतील याची काळजी घ्या. हात जलद गतीने गोल फिरवत पुन्हा छातीसमोर आणा. मुठी छातीजवळ ठेवा आणि वरचे बाहू खांद्यांच्या समांतर ठेवा. नंतर हात पुन्हा पसरवत छाती पुढे खेचा आणि पुन्हा खाली आणा.
हेही वाचा..
राष्ट्रपतींकडून ‘जी राम जी विधेयक’ला मंजुरी
आता भाजपा शहरात आणि ग्रामीण भागातही नंबर वन
परदेशी मिशनच्या सुरक्षेसाठी आम्ही कटिबद्ध
चीनकडून दूरसंचार तंत्रज्ञान चाचणी उपग्रह प्रक्षेपित
योगतज्ज्ञांच्या मते, सुरुवातीला ही क्रिया २० ते २५ वेळा करावी आणि नंतर हळूहळू संख्या वाढवावी. हा व्यायाम सकाळी रिकाम्या पोटी करणे अधिक लाभदायक ठरते. पिंडली शक्ती विकासक या व्यायामाचे अनेक फायदे आहेत. यामुळे पिंडल्यांचे स्नायू मजबूत आणि आकर्षक होतात. दीर्घकाळ उभे राहणे किंवा चालण्यामुळे येणारा थकवा दूर होतो. रक्ताभिसरण सुधारल्यामुळे पायांतील सूज किंवा वेदनांची तक्रार कमी होते. हा व्यायाम गुडघे आणि घोटे मजबूत करतो, ज्यामुळे खेळकूद किंवा दैनंदिन कामांमध्ये कामगिरी सुधारते. महिला आणि पुरुष दोघांसाठीही उपयुक्त असलेली ही क्रिया पायांचे सौंदर्यही वाढवते. योगतज्ज्ञांच्या मते, हा सूक्ष्म व्यायाम संपूर्ण शरीरातील ऊर्जा संतुलित ठेवतो आणि शरीर तंदुरुस्त ठेवण्यास मदत करतो. दररोज हा व्यायाम केल्यास पाय निरोगी आणि मजबूत बनतात. सुरुवातीला तज्ज्ञांच्या देखरेखीखाली सराव करण्याचा सल्ला योगप्रशिक्षक देतात.
