विजयसार ही एक महत्त्वाची आयुर्वेदिक वनौषधी आहे, जी विशेषत: मधुमेह (डायबिटीज) नियंत्रित करण्यासाठी प्रसिद्ध आहे. मात्र, डायबिटीजशिवायही अनेक आरोग्य समस्यांमध्ये ती अतिशय उपयुक्त मानली जाते. विजयसाराचे लाकूड, साल आणि बीज औषधी उपयोगासाठी वापरले जातात. आयुर्वेदात याला कुथ, विजयसार किंवा इंडियन किन्नो ट्री या नावांनीही ओळखले जाते. विजयसाराच्या लाकडात एपिकेटचिन नावाचे तत्त्व आढळते, जे इन्सुलिन सक्रिय ठेवण्यासाठी आणि रक्तातील साखर संतुलित राखण्यासाठी मदत करते. म्हणूनच अनेक लोक विजयसाराच्या लाकडाच्या गिलासात ठेवलेले पाणी पितात.
विजयसार पचनशक्ती सुधारते आणि गॅस, अपचन, पोटफुगी, जडपणा किंवा जुलाब यांसारख्या तक्रारींमध्ये आराम देते. त्याच्या सालेचा काढा आतड्यांतील संसर्ग कमी करण्यात मदत करू शकतो. वजन घटवण्यामध्येही विजयसार लाभदायक मानला जातो. हे मेटाबॉलिझम वाढवून शरीरातील अतिरिक्त चरबी कमी करण्यास सहाय्य करते. विजयसार शरीरातील विषारी द्रव्ये बाहेर काढतो आणि यकृत (लिव्हर) व मूत्रपिंड (किडनी) मजबूत करतो. त्वचेसाठीही तो फायदेशीर आहे. त्यातील अँटिऑक्सिडंट आणि अँटी-इन्फ्लेमेटरी गुणधर्म रक्त शुद्ध करतात, ज्यामुळे पिंपल्स, मुरूम आणि इतर त्वचेच्या समस्या कमी होतात. शिवाय, त्याची उष्ण तासीर वाईट कोलेस्ट्रॉल (LDL) कमी करून चांगल्या कोलेस्ट्रॉलचे (HDL) प्रमाण वाढवण्यास मदत करते.
हेही वाचा..
ग्रेटर बांगला देश हे हसीना यांचेही खानदानी स्वप्न; एसआयआरला विरोध का होतोय?
इथिओपियाहून ‘कॅप्सूल’ कोकेन तस्करी
भारतीय फिरकीच्या जाळ्यात आफ्रिका —९३/७!
कॅप्टन गिल मैदानात कधी उतरणार?
विजयसाराचे अनेक फायदे आहेत, पण काही काळजी घेणे गरजेचे आहे. जर एखादी व्यक्ती आधीच डायबिटीजची औषधे घेत असेल, तर डॉक्टरांचा सल्ला न घेता विजयसार घेऊ नये. हे रक्तातील ग्लुकोज खूप वेगाने कमी करू शकते. जास्त सेवन केल्यास बद्धकोष्ठता, गॅस किंवा सांधेदुखी/अकड येऊ शकते. गर्भवती आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी ते घेतण्यापूर्वी तज्ञांचा सल्ला घ्यावा. काही लोकांना विजयसाराची अॅलर्जीही होऊ शकते, त्यामुळे प्रथमच सेवन करताना शरीराची प्रतिक्रिया लक्षात घेणे आवश्यक आहे.
