उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ बुधवारी आयआयटी कानपूरच्या ‘समन्वय’ मधून उद्योग-अकादमिक संलग्नता कार्यक्रमात सहभागी झाले. यावेळी मुख्यमंत्री म्हणाले की, आज उद्योग आणि शैक्षणिक संस्थांचे सहकार्य केवळ संशोधन आणि नवनिर्मितीपुरते मर्यादित नाही, तर ते थेट सामान्य नागरिकांच्या जीवनमानाशी, जागतिक आव्हानांशी आणि शाश्वत विकासाशी जोडलेले आहे. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, सायबर सिक्युरिटी आणि सस्टेनेबिलिटी (शाश्वतता) सारख्या विषयांवर विचारमंथन केल्यास भारत केवळ आत्मनिर्भर आणि विकसित राष्ट्र बनणार नाही, तर तंत्रज्ञान आणि विकासाचे जागतिक केंद्र म्हणूनही महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावेल.
मुख्यमंत्री योगी म्हणाले की, आज आपण ज्या विषयावर एकत्र आलो आहोत, तो केवळ उद्योग-शैक्षणिक सहकार्याचा ‘समन्वय’ नाही, तर तो संपूर्ण जगासमोर उभ्या असलेल्या आव्हानांशी संबंधित आहे. ही आव्हाने थेट सामान्य नागरिकांच्या जीवनमानावर परिणाम करतात. म्हणूनच आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, सायबर सिक्युरिटी आणि शाश्वत विकास या तीन महत्त्वाच्या स्तंभांवर तांत्रिक सत्रे आणि चर्चा होतील. कधीकाळी १७ व्या शतकापर्यंत भारत जगातील सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था होता. जागतिक जीडीपीमध्ये आपले योगदान २५ टक्के होते. पण, १५०-२०० वर्षांत असे काय झाले की ते सतत घटत गेले आणि १९४७ पर्यंत भारताचे योगदान केवळ २ टक्के राहिले?
हेही वाचा..
जर्मन समकक्षासोबत द्विपक्षीय सहकार्याच्या नव्या आयामांवर जयशंकर यांचा भर
सुरक्षा दलांना केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांनी केले सन्मानित
मराठा आरक्षण आंदोलनानंतर मुंबई पोलिसांची कारवाई
कापूस खरेदीसाठी देशभरात ५५० केंद्रे
ते म्हणाले की, गेल्या ११ वर्षांत आपण भारताला बदलताना पाहिले आहे. आज भारत जगातील चौथी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे आणि पुढील दोन वर्षांत तिसरी अर्थव्यवस्था बनण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. पुढे आपल्याला दुसरी अर्थव्यवस्था बनण्याची संधीही मिळेल. हा प्रवास केवळ आर्थिक विकासाचा नाही, तर ‘विकसित भारत’ आणि ‘आत्मनिर्भर भारत’ च्या दिशेने आहे. यआयटी कानपूरचा उल्लेख करताना मुख्यमंत्री योगी म्हणाले की, आयआयटी कानपूरचा गौरवशाली इतिहास आहे. गेल्या सहा दशकांत या संस्थेने देशाला तंत्रज्ञानाच्या दिशेने खूप काही दिले आहे. अलीकडेच मी नोएडातील ड्रोन टेक्नॉलॉजी सेंटरला भेट दिली. तिथे आयआयटी कानपूरशी संबंधित लोकही भेटले. आपले तरुण नवीन सामरिक आव्हानांचा सामना करण्यासाठी कसे तयार होत आहेत हे मी पाहिले. आयआयटी कानपूर देखील त्यात आपले योगदान देत आहे. आपल्याला नेहमी हा विश्वास ठेवला पाहिजे की आपण हे करू शकतो. जगातील सर्वात प्राचीन विद्यापीठ तक्षशिला देखील भारतात होते. तेथूनच चरक आणि सुश्रुत सारखे आयुर्वेदाचार्य निघाले. हीच आपली परंपरा आहे की प्रत्येक अक्षर, प्रत्येक वनस्पती आणि प्रत्येक मानवात काहीतरी बनण्याची क्षमता असते. फक्त एक जोडणाऱ्याची आवश्यकता असते. मला विश्वास आहे की आयआयटी सारख्या संस्था तेच जोडण्याचे काम करत आहेत.
ते म्हणाले की, १९४७ मध्ये उत्तर प्रदेशचे राष्ट्रीय जीडीपीमध्ये योगदान १४ टक्के होते. परंतु, २०१७ पर्यंत ते घटून केवळ ७-८ टक्के राहिले. निराशेचे वातावरण होते, उद्योगांना गुंतवणूक करायची नव्हती, तरुण स्थलांतर करत होते. कधीकाळी समृद्ध असलेले राज्य आजारी बनले. गेल्या आठ वर्षांत उत्तर प्रदेशचे चित्र बदलले आहे. आज राज्य देशातील दुसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे. उत्तम सुरक्षा, गुंतवणूक, पायाभूत सुविधा आणि सुशासनासह यूपीने नवीन मानके स्थापित केली आहेत. प्रत्येक क्षेत्रात बदल दिसत आहे. शाश्वत विकास लक्ष्यांच्या क्षेत्रातही उत्तर प्रदेशने नेतृत्व केले आहे. राज्याची विधानसभा ही देशातील पहिली विधानसभा आहे, जिने सतत ३६ तास चर्चा करून शाश्वत विकास लक्ष्ये कशी पूर्ण करता येतील हे ठरवले. आज शिक्षण, आरोग्य, कृषी, जल व्यवस्थापन अशा प्रत्येक क्षेत्रात ठोस काम होत आहे.
मुख्यमंत्री योगी यांनी बुंदेलखंडचे उदाहरण देत सांगितले की, कधीकाळी हा भाग दुष्काळ, स्थलांतर आणि दरोडेखोरांच्या समस्येने त्रस्त होता. आज येथे प्रत्येक घरात नळाचे पाणी पोहोचत आहे, शेतांना सिंचन होत आहे आणि डिफेन्स कॉरिडॉरच्या दोन महत्त्वाच्या नोड्समध्ये (चित्रकूट आणि झाशी) गुंतवणूक येत आहे. फॉरेस्ट रिसर्च इन्स्टिट्यूटनेही मान्य केले आहे की उत्तर प्रदेशमध्ये वनक्षेत्र वाढले आहे. हेच शाश्वत विकासाच्या दिशेने आपल्या प्रयत्नांचे प्रमाण आहे. सायबर सुरक्षा हे आजचे सर्वात मोठे आव्हान आहे. २०१७ मध्ये केवळ दोन सायबर पोलीस ठाणी होती, ती देखील सक्रिय नव्हती. आज राज्याच्या ७५ जिल्ह्यांमध्ये सायबर पोलीस ठाणी आहेत, १,५०० हून अधिक पोलीस ठाण्यांमध्ये सायबर डेस्क आहे आणि राज्य सायबर आणि फॉरेन्सिक संस्थेची स्थापनाही झाली आहे. पण, अजून खूप काही करायचे बाकी आहे. याच दिशेने आम्ही आयआयटी कानपूरसोबत मिळून काम करू इच्छितो.
