मोहन चरण माझी यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय जनता पक्षाच्या सत्तेतील ओडिशा सरकारने मोठा निर्णय घेत अधिकृत पत्रव्यवहारात ‘हरिजन’ या शब्दाच्या वापरावर बंदी घातली आहे. ओडिशा सरकारने आपल्या सर्व विभागांना आणि सार्वजनिक संस्थांना आदेश दिला आहे की अधिकृत पत्रव्यवहार, अभिलेख व कागदपत्रांमध्ये ‘हरिजन’ शब्दाचा वापर थांबवावा. अनुसूचित जमाती व अनुसूचित जाती विकास, अल्पसंख्याक आणि मागासवर्ग कल्याण विभागाने जारी केलेल्या अधिकृत आदेशात, अधिकृत कारणांसाठी केवळ संविधानिक शब्द ‘अनुसूचित जाती’ हाच वापरावा, असे निर्देश दिले आहेत.
ओडिशा मानवाधिकार आयोगाच्या (OHRC) यापूर्वीच्या पत्रव्यवहार आणि अलीकडील आदेशांच्या पार्श्वभूमीवर हा निर्देश देण्यात आला आहे, ज्यामुळे ‘हरिजन’ हा शब्द कोणत्याही प्रकारे – जात प्रमाणपत्र, प्रकाशन किंवा विभागाच्या नामांकनात – वापरला जाणार नाही, याची खात्री होईल. या आदेशात इंग्रजीतील ‘Scheduled Caste’ हा शब्द आणि भारतीय संविधानातील कलम ३४१ अंतर्गत मान्यता प्राप्त उडिया तसेच इतर भाषांतील योग्य अनुवाद यांचा वापर अनिवार्य केला आहे.
हेही वाचा..
स्वातंत्र्य दिनानिमित्त मेट्रो सेवा सुरु होणार सकाळी ४ वाजता
चार इस्रायली शहरांवर ड्रोन हल्ले
असेही देशप्रेम, पाठीवर तब्बल ५५९ सैनिकांची नावे, ११ महान व्यक्तींच्या प्रतिमा गोंदवल्या!
मागील ११ वर्षांत राहुल गांधी निरुपयोगी झालेत, आता कामाच्या शोधात आहेत!
या निर्देशात सर्व विभाग आणि अधीनस्थ कार्यालयांना या सूचनांचे काटेकोर पालन करण्यास सांगण्यात आले आहे, तसेच कर्मचाऱ्यांना आणि अधिकाऱ्यांना त्यानुसार जागरूक करण्याचे आदेश दिले आहेत. विभागांना आपल्या विद्यमान कागदपत्रे आणि नोंदी या मार्गदर्शक तत्वांनुसार सुधाराव्या लागतील आणि अनुपालन अहवाल विभागाकडे सादर करावा लागेल.
हा आदेश देताना एसटी व एससी विकास विभाग, भारत सरकारच्या सामाजिक न्याय व अधिकारिता मंत्रालय आणि ओएचआरसीच्या प्रकरणातील आदेशांचा हवाला देण्यात आला आहे. त्यात नमूद आहे की एसटी व एससी विकास विभागाच्या पत्र क्र. १२२०/SSD दिनांक १० जानेवारी २०१३ तसेच सामाजिक न्याय व अधिकारिता मंत्रालय, भारत सरकारच्या पत्र क्र. १७०२०/६४/२०१०-SCD (RL Cell) दिनांक २२.११.२०१२ आणि माननीय ओएचआरसीच्या प्रकरण क्र. २३३/२०२५ मधील आदेशांच्या प्रतींच्या आधारे, अधिकृत पत्रव्यवहार, व्यवहार, जात प्रमाणपत्रे किंवा इतर कोणत्याही स्वरूपात अनुसूचित जाती संदर्भात ‘हरिजन’ शब्दाचा वापर टाळण्याचे निर्देश काटेकोरपणे पाळावेत.
