आजच्या झपाट्याने बदलणाऱ्या जगात माणसं अनेकदा आयुष्यात असे काही पाऊल टाकतात, ज्याचा त्यांना नंतर पश्चात्ताप करावा लागतो. अशा वेळी चाणक्य नीती त्यांना योग्य दिशा दाखवण्याचे काम करते. ही नीती केवळ पुस्तकापुरती मर्यादित नसून तिला जीवनात उतरवल्यास माणूस आपली विचारशैली, चारित्र्य आणि समाजातील ओळख घडवू शकतो. चाणक्यांनी अनेक अशा चुका सांगितल्या आहेत, ज्या एखादा तरुण वारंवार करत राहिला, तर त्याचे भविष्य अंधकारमय होऊ शकते.
चाणक्यानुसार शिक्षण हे जीवनातील सर्वात महत्त्वाचे अंग आहे. जो कोणी अभ्यासाकडे दुर्लक्ष करतो, वेळ वाया घालवतो किंवा आळशीपणा करतो, तो आपली सर्वात मोठी ताकद गमावतो. शिक्षण केवळ ज्ञान देत नाही, तर विचार करण्याची क्षमता आणि आत्मविश्वास देखील वाढवते. जे तरुण अभ्यासात मन लागत नाहीत, ते हळूहळू आपली दिशा हरवून बसतात. चाणक्य म्हणतात की शिक्षणाकडे कधीही निष्काळजीपणा करू नये, कारण तेच खरे भांडवल आहे.
हेही वाचा..
”पंतप्रधान मोदींचं मोठं मन”, काँग्रेस खासदाराने का केलं कौतुक?
ईडीची आंध्र प्रदेश दारू घोटाळ्यात छापेमारी
आपण सर्व आव्हानांवर मात करण्यास समर्थ
राहुल गांधींचा ‘हायड्रोजन बॉम्ब’ फुसका
आणखी एक मोठी बाब म्हणजे संगत – म्हणजे आपण कोणत्या लोकांमध्ये वेळ घालवतो. जसे दूधात लिंबू टाकताच ते फाटते, तसेच चुकीच्या संगतीत राहून चांगला माणूससुद्धा बिघडतो. जर आपण अशा मित्रांच्या सहवासात असाल, जे खोटं बोलतात, वाईट सवयींमध्ये अडकलेले आहेत किंवा मेहनतीपासून पळ काढतात, तर त्याचा परिणाम तुमच्यावरही नक्की होतो. चाणक्य म्हणतात की वाईट संगत माणसाला त्याच्या ध्येयापासून दूर नेते. खरे मित्र तेच असतात, जे कठीण प्रसंगी साथ देतात आणि यशाकडे प्रेरित करतात.
आणखी एक गोष्ट म्हणजे राग. चाणक्यांनी याबाबत विशेष इशारा दिला आहे. ते म्हणतात की क्रोध हा माणसाचा सर्वात मोठा शत्रू आहे. रागात घेतलेला कोणताही निर्णय बहुतेक वेळा चुकीचा ठरतो आणि नातीसुद्धा तुटतात. अनेकदा लोक रागात असे शब्द बोलतात, ज्याची खंत त्यांना आयुष्यभर राहते. चाणक्य शिकवतात की संयम आणि धैर्य हे प्रत्येक परिस्थितीत टिकवले पाहिजेत. तेव्हाच माणूस खऱ्या अर्थाने शहाणा आणि सन्मानित ठरतो.
