भारतीय संशोधकांनी केलेल्या एका नव्या अभ्यासानुसार, मधुमेह (डायबिटीज) केवळ गुडघ्याच्या वेदना आणि सांध्यांच्या गंभीर झीजीस कारणीभूत ठरत नाही, तर गुडघा प्रत्यारोपण शस्त्रक्रियेपश्चात (Total Knee Arthroplasty – TKA) संसर्ग आणि रक्ताच्या गाठी (Blood Clots) होण्याचा धोका देखील वाढतो. हा अभ्यास नवी दिल्लीतील वर्धमान मेडिकल कॉलेज आणि सफदरजंग रुग्णालयातील संशोधकांनी केला असून, इंद्रप्रस्थ अपोलो रुग्णालय आणि फोर्टिस सी-डॉक रुग्णालयातील तज्ज्ञ यामध्ये सहभागी होते.
अभ्यासात असे आढळले की मधुमेही रुग्णांमध्ये गुडघा शस्त्रक्रियेनंतर ‘पेरीप्रोस्थेटिक जॉइंट इन्फेक्शन (PJI)’ होण्याचा धोका ४३ टक्क्यांनी जास्त आहे. त्याचप्रमाणे, डीप व्हेन थ्रॉम्बोसिस (DVT) – म्हणजे रक्ताच्या गाठी तयार होण्याचा धोका ४५ टक्क्यांनी अधिक आहे. डीवीटीमुळे फुफ्फुसांमध्ये अडथळा (Pulmonary Embolism) निर्माण होऊ शकतो, जो मृत्यूस कारणीभूत ठरू शकतो. मधुमेही रुग्णांमध्ये रुग्णालयात पुन्हा भरती होण्याचा दर २८ टक्क्यांनी अधिक आढळला. विशेषतः जे इन्सुलिन घेतात, अशा रुग्णांमध्ये शस्त्रक्रियेच्या वेळी आणि नंतर ६० टक्क्यांनी जास्त गुंतागुंत दिसून आली.
हेही वाचा..
कॅनडामध्ये विमानांची टक्कर, भारतीय विद्यार्थ्यासह दोघांचा मृत्यू!
एफटीएमुळे कृषी क्षेत्राला चालना
थरूर यांच्यावर काँग्रेसची टीका, भाजपाला साजेसे वक्तव्य केल्याचा आरोप
निवडणूक आयोगाच्या प्रक्रियेवरील याचिका : सुप्रीम कोर्टाची महत्त्वपूर्ण टिप्पणी
संशोधक म्हणाले की, मधुमेहाचा परिणाम शस्त्रक्रियेवर होतो आणि त्यामुळे शारीरिक कार्यक्षमता व जीवनमानावर विपरीत परिणाम होतो. खराब रक्तातील साखर नियंत्रणामुळे शस्त्रक्रियेचे परिणाम आणखी बिघडतात. अभ्यासात सूचित केले आहे की, मधुमेही रुग्णांनी शस्त्रक्रियेपूर्वी रक्तातील साखरेचे नियंत्रण अधिक चांगल्या पद्धतीने करणे आणि धोका व्यवस्थापनाच्या रणनीतींचे पालन करणे आवश्यक आहे.
हा अभ्यास ‘Journal of Orthopaedics’ मध्ये प्रसिद्ध झाला आहे, आणि यामध्ये प्रणालीबद्ध समीक्षा (Systematic Review) आणि मेटा-विश्लेषणाच्या (Meta-Analysis) आधारे निष्कर्ष देण्यात आले आहेत. संशोधकांनी शिफारस केली आहे की, भविष्यात अधिक सखोल अभ्यास करून ब्लड शुगर नियंत्रणासाठी मानक मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली जावीत आणि मधुमेही रुग्णांसाठी शस्त्रक्रियेतील धोक्यांचे व्यवस्थापन अधिक प्रभावीपणे करता यावे. यामुळे रुग्णांना शस्त्रक्रियेपूर्वी अधिक चांगली तयारी व काळजी घेता येईल, आणि गुंतागुंतीचे प्रमाणही कमी करता येईल.
