जेव्हा कोणी भारतीय कसोटी क्रिकेटचा उल्लेख करतो तेव्हा विराट कोहली, सचिन तेंडुलकर, राहुल द्रविड, चेतेश्वर पुजारा अशी नावे प्रथम लक्षात येतात पण, जग ज्याला ‘हिटमॅन’ म्हणून ओळखते, त्या रोहित शर्माची कसोटी कारकीर्दही कमी मनोरंजक राहिली नाही. आता तो कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्त झाला आहे, त्यामुळे त्याच्या प्रवासावर एक नजर टाकणे महत्त्वाचे आहे, त्याचा संघर्ष, पुनरागमन आणि शेवटी एक मजबूत सलामीवीर बनण्याची कहाणी आहे.
सुरुवात उशिरा झाली, पण छाप सोडली
रोहितने २००७ मध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले पण २०१३ मध्ये त्याला कसोटी कॅप मिळाली. तोपर्यंत त्याने स्थानिक क्रिकेटमध्ये स्वतःला सिद्ध केले होते. त्याच्या पहिल्याच कसोटीत, त्याने वेस्ट इंडिजविरुद्ध १७७ धावांची संस्मरणीय खेळी खेळली, जी सचिन तेंडुलकरच्या शेवटच्या कसोटीचा एक भाग होती. त्यानंतर त्याने नाबाद १११ धावा करत आपल्या कसोटी कारकिर्दीची सुरुवात दमदार केली.
घरच्या मैदानावर फलंदाजीने चांगली कामगिरी केली, बाहेर सरासरी घसरली
जर आपण घरच्या मैदानांबद्दल बोललो तर रोहितची बॅट जोरात बोलत होती. भारतात खेळल्या गेलेल्या ३४ कसोटी सामन्यांमध्ये त्याने ५१.७३ च्या सरासरीने २,५३५ धावा केल्या, ज्यात १० शतके आणि ८ अर्धशतकांचा समावेश आहे. २०१९ मध्ये जेव्हा त्याला कसोटी सलामीवीर बनवण्यात आले तेव्हा त्याने दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध १७६ आणि १२७ धावांच्या खेळी करून सर्वांना आश्चर्यचकित केले. रांचीमध्ये त्याने केलेली २१२ धावांची खेळी त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील सर्वोत्तम होती.
परदेशी खेळपट्ट्यांवर कथा वेगळी होती. त्याने ३३ कसोटी सामन्यांमध्ये फक्त ३०.९८ च्या सरासरीने फक्त १,७६६ धावा केल्या. SENA देशांमध्ये (दक्षिण आफ्रिका, इंग्लंड, न्यूझीलंड, ऑस्ट्रेलिया) त्याची सरासरी आणखी कमी होती, फक्त २८.१७.
सलामीवीर झाल्यानंतर आलेख बदलला
२०१३-१८ या काळात मधल्या फळीत राहून रोहितने २७ कसोटी सामन्यांमध्ये फक्त १,५८५ धावा केल्या. पण जेव्हा त्याला सलामीवीर बनवण्यात आले तेव्हा त्याच्या कामगिरीत स्थिरता दिसू लागली. त्या भूमिकेत त्याने २,६७४ धावा केल्या, ज्यात सात शतकांचा समावेश होता. तथापि, परदेशात सलामीवीर झाल्यानंतरही त्याची सरासरी केवळ ३७.६३ पर्यंत पोहोचली.
२०२१ मध्ये, रोहितने इंग्लंडविरुद्ध पतौडी ट्रॉफीमध्ये ३६८ धावा करून सर्वांना प्रभावित केले. त्याच मालिकेत त्याची १२७ धावांची शानदार खेळी झाली, जी सेना देशांमध्ये त्याचे एकमेव कसोटी शतक राहिले.
कर्णधार म्हणून मिश्रित चित्र
रोहितने घरच्या मैदानावर कर्णधार म्हणून १६ पैकी १० कसोटी जिंकल्या पण न्यूझीलंडविरुद्धचा ३-० असा लाजिरवाणा पराभव हा त्याच्या कारकिर्दीतील सर्वात मोठा धक्का होता. त्यांनी परदेशी भूमीवर फक्त दोन कसोटी जिंकल्या आणि सैन्यात फक्त एक. फलंदाज म्हणून, कर्णधार असताना त्याची सरासरी परदेशात १४.९० पर्यंत घसरली.
रोहित कोणत्या प्रतिस्पर्ध्यांविरुद्ध चमकला?
वेस्ट इंडिज हा रोहितचा आवडता प्रतिस्पर्धी संघ आहे. या संघाविरुद्धच्या ६ कसोटी सामन्यांमध्ये त्याने ५७८ धावा, तीन शतके आणि ९६.३३ च्या सरासरीने धावा केल्या. इंग्लंडविरुद्ध त्याचा रेकॉर्डही चांगला होता. १४ कसोटी सामन्यांमध्ये १,१४७ धावा, ज्यात चार शतकांचा समावेश आहे. दक्षिण आफ्रिका, न्यूझीलंड आणि ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध त्याची कामगिरी चांगली होती, परंतु तो सातत्याने चांगली कामगिरी करू शकला नाही.
एक अपूर्ण आख्यायिका?
रोहित शर्माच्या कसोटी कारकिर्दीत ‘असा झाले असते तर’ याची अशी एक मोठी यादी आहे. जर त्याला सुरुवातीपासूनच सलामीवीराची भूमिका दिली गेली तर? जर तो परदेशातही तोच आत्मविश्वास दाखवू शकला जो तो आपल्या देशात दाखवतो तर? या प्रश्नांची उत्तरे कदाचित कधीच मिळणार नाहीत, पण मधल्या फळीतील अपयशी फलंदाज ते विश्वासार्ह सलामीवीर होण्याचा त्याचा प्रवास क्रिकेट इतिहासात नेहमीच लक्षात राहील यात शंका नाही.
