“जसं अन्न खाल, तसं मन होईल” ही म्हण फक्त दिवसाच्या जेवणालाच लागू नाही, तर रात्रीच्या भोजनालाही तितकीच लागू होते. कारण रात्रीचं जेवण शरीराच्या पुनर्बांधणीवर, झोपेच्या गुणवत्तेवर आणि पुढील दिवसाच्या ऊर्जेवर थेट परिणाम करतं. आयुर्वेदानुसार, रात्रीचं अन्न हलकं, सहज पचणारं आणि शरीराला शांतता देणारं असावं. या दृष्टीने मूगडाळ हा सर्वोत्तम आहार मानला गेला आहे. ती हलकी, त्रिदोषनाशक आणि पचनास उपयुक्त असते. मूगडाळीची पातळ खिचडी त्यात थोडं देशी तूप आणि सेंधव मीठ घालून खाल्ल्यास झोप चांगली लागते.
फक्त मूगडाळ आणि भाताची सादी खिचडीही रात्रीसाठी आदर्श अन्न आहे. ती पोटाला आराम देते आणि पचनशक्ती संतुलित ठेवते. जर तुम्ही दूध पिता असाल, तर कोमट दूध म्हणजे रामबाण उपाय आहे. त्यात हळद, केशर किंवा जायफळ घालून प्यायल्यास झोप गाढ लागते आणि स्नायूंच्या दुरुस्तीत मदत होते. केळ्याची भाजी किंवा उकडलेलं केळं देखील अत्यंत फायदेशीर आहे. ते वात शांत करतं आणि झोप आणण्यात मदत करतं.
हेही वाचा..
केंद्रीय मंत्री जीतन राम मांझी म्हणाले मी समाधानी
झारखंड, मिजोरम आणि जम्मू-काश्मीरमध्ये पोटनिवडणुकांसाठी निवडणूक आयोगाची अधिसूचना
दिल्ली उच्च न्यायालयाने पीएफआयची याचिका ग्राह्य धरली
करूर चेंगराचेंगरी प्रकरण : सर्वोच्च न्यायालयाचा सीबीआय चौकशीचा आदेश
भोजनानंतर थोडंसं नारळ पाणी किंवा कच्चा नारळ घेतल्यास शरीराला थंडावा मिळतो, पित्त शांत होतं आणि त्वचेसाठीही उत्तम असतं. उकडलेली रताळी (शकरकंद) फायबरने समृद्ध असते आणि ती झोप व पचन दोन्हींसाठी उपयुक्त आहे. लौकीची (दुधी भोपळ्याची) भाजी आयुर्वेदात सर्वात शांतिदायक व हलकी मानली गेली आहे. ती पोटातील उष्णता कमी करते आणि अनिद्रेतही लाभदायक आहे.
रात्री रागीचं दलिया (नाचणीचा लापशीसारखा पदार्थ) खाणंही अतिशय चांगलं आहे. ते वात आणि पित्त संतुलित करतं, बद्धकोष्ठता कमी करतं आणि हाडं मजबूत ठेवतं. लसूण फोडणीची मूगडाळ किंवा भाजी मर्यादित प्रमाणात घेतल्यास गॅस, अपचन आणि झोपेच्या समस्येत आराम मिळतो. झोपण्यापूर्वी त्रिफळा चूर्ण कोमट पाण्यासोबत घेतल्यास पोट स्वच्छ राहतं, यकृत (लिव्हर) शुद्ध होतं आणि डोळ्यांच्या आरोग्यासाठीही उपयोगी ठरतं. हे लक्षात ठेवा : रात्रीचं जेवण सूर्यास्तानंतर दोन तासांच्या आत झालं पाहिजे आणि जेवणानंतर किमान 30 मिनिटं चालणं आवश्यक आहे.