कॅप्टन शुभांशु शुक्ला यांच्यासह चार अंतराळवीर २० दिवसांनंतर अंतराळातून पृथ्वीवर सुखरूप परतले आहेत. २३ तासांच्या प्रवासानंतर ड्रॅगन स्पेसक्राफ्टने कॅलिफोर्नियाच्या समुद्रात सुरक्षित लँडिंग केली. चारही अंतराळवीर एक दिवस आधी संध्याकाळी आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानक (ISS) वरून पृथ्वीच्या दिशेने रवाना झाले होते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी शुभांशु शुक्लांच्या सुरक्षित परतीबद्दल हर्ष व्यक्त करत ही यात्रा ‘मील का पत्थर’ ठरल्याचे म्हटले आहे.
मोदींनी एक्सवर लिहिले, “मी संपूर्ण देशाच्या वतीने ग्रुप कॅप्टन शुभांशु शुक्ला यांचे स्वागत करतो, जे त्यांच्या ऐतिहासिक अंतराळ मोहिमेनंतर पृथ्वीवर परतले आहेत. आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाला भेट देणारे भारताचे पहिले अंतराळवीर म्हणून त्यांनी समर्पण, धैर्य आणि प्रेरणादायी वृत्तीने कोट्यवधी स्वप्नांना प्रेरणा दिली आहे. गगनयान मिशनच्या दिशेने हे एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे.” स्पेसएक्सने एक्स प्लॅटफॉर्मवर पोस्ट करत सांगितले, “ड्रॅगनचे सुरक्षित उतरल्याचे पुष्टी झाली आहे. अॅस्ट्रोपेगी, शक्स, अॅस्ट्रो_स्लावोज आणि टिबी – पृथ्वीवर तुमचे स्वागत आहे!”
हेही वाचा..
झारखंडमध्ये सरकारला सापडत नाहीत डॉक्टर्स
नक्षलवादी लवलेश गंझूने पोलिसांसमोर आत्मसमर्पण
नक्षलवाद्यांकडून दोघांची हत्या
निवडणुकीवेळीच काँग्रेसला आठवतात मागासवर्गीय
शुभांशु शुक्ला यांच्यासह अमेरिकेच्या पेगी व्हिटसन, पोलींडच्या स्लावोज उज़्नान्स्की-विस्नीव्स्की, आणि हंगेरीच्या टिबोर कापू हे २६ जूनला ISS वर गेले होते. राकेश शर्मा (१९८४) नंतर अंतराळात जाणारे ते दुसरे भारतीय ठरले आहेत. पृथ्वीच्या वातावरणात परत येताना यानाने १८ मिनिटांचा डी-ऑर्बिट बर्न पार पाडला, जे प्रशांत महासागरावर घडले. यावेळी यान पृथ्वीच्या कक्षेतून बाहेर पडण्याची प्रक्रिया सुरू झाली. वायुमंडलात प्रवेश करताना सुमारे ७ मिनिटे यानाचा संपर्क तुटला, ज्याला ब्लॅकआउट पीरियड म्हणतात. ही सामान्य प्रक्रिया असते, जेव्हा प्रचंड उष्णता आणि वेगामुळे सिग्नल अडथळित होतो.
वापसीदरम्यान यानाचा ‘ट्रंक’ भाग वेगळा करण्यात आला आणि ‘हीट शील्ड’ योग्य दिशेने लावण्यात आला, जेणेकरून यानाला १६०० अंश सेल्सियसपर्यंतच्या उष्णतेपासून संरक्षण मिळू शकेल. लँडिंगच्या वेळी पॅराशूट दोन टप्प्यांत उघडण्यात आले. स्पेसएक्सने सांगितले की, एप्रिलमध्ये एफआरसीएम-२ मिशनच्या वेळी ड्रॅगन यान प्रथमच कॅलिफोर्नियाच्या पश्चिम किनाऱ्यावर उतरले होते. हा दुसरा प्रसंग होता, याआधी बहुतेक लँडिंग अटलांटिक महासागरात झाली होती.
ISS वरील २ आठवड्यांच्या वास्तव्यात शुभांशु शुक्लांनी ३१० हून अधिक वेळा पृथ्वीची परिक्रमा केली आणि सुमारे १.३ कोटी किलोमीटरचे अंतर पार केले, जे पृथ्वी आणि चंद्राच्या अंतरापेक्षा ३३ पट जास्त आहे – ही एक अद्भुत उपलब्धी आहे. या मोहिमेदरम्यान त्यांनी आणि त्यांच्या टीमने ३३० पेक्षा जास्त सूर्योदय आणि सूर्यास्त पाहिले – हे पृथ्वीच्या वेगवान परिक्रमामुळे शक्य झाले. इस्रोने सोमवारी सांगितले की शुभांशु शुक्लांनी सातही सूक्ष्म-गुरुत्वीय प्रयोग आणि अन्य वैज्ञानिक कार्य यशस्वीरित्या पूर्ण केली आहेत. इस्रोने याला “मोहीमची मोठी उपलब्धी” असे म्हटले आहे.
