नागपंचमीच्या पावन दिवशी वाराणसीतील ऐतिहासिक नागकूप मंदिरात भक्तांची प्रचंड गर्दी पाहायला मिळाली. श्रावण शुक्ल पक्षातील पंचमी तिथीला पहाटेपासूनच भक्तगण नागकूपाचे दर्शन व पूजनासाठी येथे येऊ लागले. हे मंदिर महर्षी पतंजलींना समर्पित असून नागकूप किंवा कारकोटक वापी या नावाने प्रसिद्ध आहे. लोकमान्यतेनुसार, येथे स्नान व पूजन केल्याने कालसर्प दोष, अकाल मृत्यू आणि ग्रहबाधा यांपासून मुक्ती मिळते. भक्तांचा विश्वास आहे की या पूजनामुळे जीवनात शांती, संतुलन आणि सकारात्मक ऊर्जा प्राप्त होते.
किंवदंतीनुसार, महर्षी पतंजलींनी आपले व्याकरण ग्रंथ ‘महाभाष्य’ याच ठिकाणी नागरूपात बसून रचले होते आणि याच ठिकाणी समाधिस्थ झाले होते. त्यामुळे या जागेला ‘नागकूप’ असे नाव प्राप्त झाले आहे, आणि आजही हे स्थान आस्थेचे प्रमुख केंद्र आहे. स्कंद पुराणात देखील या स्थळाचे नागपूजनासाठी विशेष महत्त्व सांगितले आहे. नागकूप मंदिराचे महंत आचार्य कुंदन पांडेय यांनी सांगितले, “हे जगातील एकमेव असे कुंड आहे, जे कारकोटक नागाच्या नागलोकात जाणाऱ्या मार्गाशी संबंधित मानले जाते. नागपंचमीच्या दिवशी केवळ काशीच नव्हे, तर इतर राज्यांमधून व जिल्ह्यांमधून लाखो श्रद्धाळू येथे दर्शनासाठी येतात. सकाळपासून सुरू झालेली दर्शनाची रांग रात्री १२ वाजेपर्यंत चालू राहणार आहे. मंदिराचे व्यवस्थापन प्रशासनाच्या सहकार्याने सुरळीत सुरू आहे.”
हेही वाचा..
यात्रेकरूंनी भरलेल्या बसचा भीषण अपघात
लोकसभेतील गोंधळावर अमित शाह यांचा संताप
बंगाली कुटुंबावर हल्ला केल्याचा ममता बॅनर्जींचा दावा पोलिसांनी फेटाळला!
भारत का रहने वाला हुं, भारत की बात सुनाता हुं… का म्हणाले मनीष तिवारी?
मंदिराच्या इतिहासाविषयी माहिती देताना त्यांनी सांगितले, “नागकूपाची प्राचीनता निश्चित सांगता येत नाही, मात्र याचे जीर्णोद्धार संवत २०८१ मध्ये झाले होते, याचे शिलालेखावर उल्लिखित आहे. हे स्थान युगानुयुगे अस्तित्वात आहे. कथांनुसार, राजा हरिश्चंद्राच्या पुत्राला नागाने येथेच दंश केला होता. याच स्थळी महर्षी पतंजलींनी ‘योगसूत्र’ आणि ‘अष्टाध्यायी’ यांची रचना केली होती. हे स्थान हजारो वर्षांचा इतिहास अंगी बाळगून आहे. दर्शनासाठी आलेले श्रद्धाळू अमित म्हणाले, “मी नागदेवतेच्या दर्शनासाठी आलो आहे. मान्यता आहे की पांडवांनी कालसर्प दोष दूर करण्यासाठी याच ठिकाणी पूजन केले होते. भगवंताची कृपा आपल्यावर सदैव राहो, हीच प्रार्थना. तर श्रद्धाळू उमा मिश्रा यांनी सांगितले, “नागपंचमीच्या दिवशी नागदेवतेची पूजा केल्याने विशेष कृपा प्राप्त होते. आम्ही दरवर्षी येथे दर्शनासाठी येतो.
