इंडियन स्पेस रिसर्च ऑर्गनायझेशन (ISRO) सोमवार, ३० डिसेंबर रोजी PSLV रॉकेटवर त्याचा स्पेस डॉकिंग प्रयोग – ज्याला SpaDex म्हणूनही ओळखले जाते ते लॉन्च करत आहे. स्पेस एजन्सीच्या नवीनतम अद्यतनांनुसार SpaDex प्रक्षेपण रात्री ९.५८ ते १० पर्यंत दोन मिनिटांनी पुन्हा शेड्यूल करण्यात आले आहे.
आज रात्री ठीक १० वाजता SpaDeX आणि नाविन्यपूर्ण पेलोडसह PSLV-C60 लिफ्टऑफसाठी सज्ज आहेत, अशी माहिती ISRO ने सोमवारी दिली आहे. स्पेस डॉकिंग प्रयोग हे ऑर्बिटल डॉकिंगमध्ये भारताची क्षमता प्रस्थापित करण्यासाठी एक अग्रगण्य मिशन आहे. भविष्यातील मानवी अंतराळ उड्डाण आणि उपग्रह सेवा मोहिमांसाठी एक प्रमुख तंत्रज्ञान आहे, असे स्पेस एजन्सीचे म्हणणे आहे. मूळ नियोजित रात्री ९.५८ ऐवजी सोमवारी रात्री १० वाजता उड्डाण करेल, असे इस्रोने सांगितले. तथापि, फेरनिश्चितीमागील कारणाबद्दल त्वरित कोणतीही माहिती नाही.
हेही वाचा..
‘ओपनएआय’वर प्रश्न उपस्थित करणाऱ्या सुचीर बालाजींच्या मृत्यूचे कारण हत्या की आत्महत्या?
जानेवारी- फेब्रुवारी महिन्यात अडीच कोटी भाविक राम लल्लाचे दर्शन घेणार
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जिमी कार्टर यांचे १०० व्या वर्षी निधन
चंद्रावर मानव पाठवणे, तेथून नमुने आणणे आणि देशाचे स्वतःचे अंतराळ स्थानक- भारतीय अंतरीक्ष स्टेशन बांधणे आणि चालवणे यासह अंतराळातील भारताच्या महत्त्वाकांक्षा पूर्ण करण्यासाठी इन-स्पेस डॉकिंग तंत्रज्ञान आवश्यक असेल. इन-स्पेस डॉकिंगसाठी एक किफायतशीर तंत्रज्ञान प्रात्यक्षिक मिशन ISRO चा स्पेस डॉकिंग प्रयोग यशस्वी झाल्यास भारत, चीन, रशिया आणि युनायटेड स्टेट्स असलेल्या उच्चभ्रू यादीत सामील होईल.
समान उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी अनेक रॉकेट प्रक्षेपण नियोजित असताना डॉकिंग तंत्रज्ञानाचा देखील वापर केला जाईल. हे मिशन पहिल्या प्रक्षेपण पॅडवरून प्रक्षेपित केले जाईल आणि २४ दुय्यम पेलोडसह प्राथमिक पेलोड म्हणून दोन अंतराळ यानांसोबत SpaDeX घेऊन जाईल. इस्रोने सांगितले की, पीएसएलव्ही रॉकेटमधील दोन अंतराळयान – स्पेसक्राफ्ट ए (एसडीएक्स०१) आणि स्पेसक्राफ्ट बी (एसडीएक्स०२) एका कक्षेत ठेवले जातील जे त्यांना एकमेकांपासून ५ किमी अंतरावर ठेवतील. नंतर ISRO मुख्यालयातील शास्त्रज्ञ त्यांना ३ मीटरपर्यंत जवळ आणण्याचा प्रयत्न करतील. त्यामुळे नंतर ते पृथ्वीपासून सुमारे ४७० किमी उंचीवर एकत्र विलीन होतील.
सोमवारी नियोजित लिफ्ट-ऑफनंतर सुमारे १०-१४ दिवसांनी ही प्रक्रिया होणे अपेक्षित आहे, असे इस्रोच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले. SpaDeX मिशनमध्ये स्पेसक्राफ्ट A मध्ये उच्च रिझोल्यूशन कॅमेरा आहे, तर स्पेसक्राफ्ट B मध्ये लघु मल्टीस्पेक्ट्रल पेलोड आणि रेडिएशन मॉनिटर पेलोड आहे. हे पेलोड्स उच्च रिझोल्यूशन प्रतिमा, नैसर्गिक संसाधनांचे निरीक्षण, वनस्पती अभ्यास इतरांसह प्रदान करतील. २०२४ मधील ISRO ची ही शेवटची मोहीम असेल आणि PSLV-C60 हे पहिले वाहन आहे जे PSLV इंटिग्रेशन फॅसिलिटीमध्ये चौथ्या टप्प्यापर्यंत एकत्रित केले जाईल.







