भारत सरकार गर्भाशय ग्रीवा कर्करोग (सर्व्हायकल कॅन्सर) आणि त्यामधून होणाऱ्या मृत्यूंवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी सातत्याने प्रयत्नशील आहे. संसदेच्या मॉन्सून अधिवेशनात सरकारने माहिती दिली की, देशभरातील ३० वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या १०.१८ कोटींपेक्षा अधिक महिलांची तपासणी आतापर्यंत करण्यात आली आहे. ही तपासणी आयुष्मान आरोग्य मंदिरे (AAM) या केंद्रांमध्ये करण्यात आली आहे, जे केंद्र सरकारच्या उपक्रमांतर्गत सुरू करण्यात आलेले प्राथमिक आरोग्य केंद्र आहेत.
माहिती दिली गेली की, जगभरात सर्व्हायकल कॅन्सरमुळे होणाऱ्या एकूण मृत्यूंपैकी सुमारे २५% मृत्यू भारतात होतात. यामागील मुख्य कारण म्हणजे रोगाची उशिराने ओळख होणे आणि त्यानंतर उशिराने उपचार सुरू होणे. केंद्रीय आरोग्य व कुटुंब कल्याण राज्यमंत्री प्रतापराव जाधव यांनी लोकसभेत सांगितले, “२० जुलैपर्यंत नॅशनल एनसीडी पोर्टलच्या आकडेवारीनुसार भारतात ३० वर्षांवरील एकूण २५.४२ कोटी महिला अशा आहेत, ज्यांना या आजाराची तपासणी करणे आवश्यक आहे. त्यापैकी १०.१८ कोटी महिलांची तपासणी पूर्ण झाली आहे.”
हेही वाचा..
उर्जा क्षेत्र बळकट : राष्ट्राच्या प्रगतीचे शुभ संकेत
अलिगडमध्ये दिवसाढवळ्या भाजप नेत्याची हत्या!
पुण्यातल्या मशिदींवरील भोंगेही आता उतरवणार!
रिटायरमेंटनंतर अग्निवीरांना पोलीस भरतीत मिळणार २० टक्के आरक्षण
ते पुढे म्हणाले की, “आयुष्मान आरोग्य मंदिरांद्वारे सरकार लोकांना आजार होण्याआधीच सतर्क व तपासणीसाठी प्रवृत्त करत आहे.” ही मोहीम राष्ट्रीय आरोग्य अभियान (NHM) अंतर्गत एक व्यापक उपक्रम आहे, ज्याचा उद्देश संपूर्ण देशात रोगाचे लवकर निदान, प्रतिबंध आणि उपचार यांची सोय करणे आहे. जाधव यांनी स्पष्ट केले की, “ही योजना ३० ते ६५ वयोगटातील महिलांसाठी राबवण्यात येत आहे. या महिलांची तपासणी वीआयए (व्हिज्युअल इंस्पेक्शन विथ ऍसिटिक ऍसिड) या एक सोप्या व कमी खर्चिक पद्धतीने केली जाते. ही तपासणी आयुष्मान आरोग्य मंदिरांतर्गत असलेल्या सब-हेल्थ सेंटर व प्राथमिक आरोग्य केंद्रांमध्ये (PHC) केली जाते. जर एखाद्या महिलेला वीआयए पॉझिटिव्ह आढळले, तर तिला मोठ्या रुग्णालयात पाठवले जाते जेथे तिची पुढील तपासणी व उपचार होतात.”
सरकारने गावे व ग्रामीण भागांमध्ये या कर्करोगाच्या प्रतिबंधासाठी आशा कार्यकर्त्यांनाही जोडले आहे. या आशा कार्यकर्त्या घराघरांत जाऊन महिलांना तपासणीसाठी जागरूक करतात, तसेच तपासणीस मदत करतात, जेणेकरून आजार वेळीच शोधता येईल आणि थांबवता येईल.