सध्याच्या काळात लहान मुलांमध्ये वाढणारा लठ्ठपणा एक चिंताजनक बाब बनली आहे. वाढलेला स्क्रीन टाईम, गॅजेट्सवरील अवलंबन आणि मैदानी खेळांपासून दूर जाणं यामुळे अगदी लहान वयातच मुले लठ्ठपणाची शिकार होत आहेत. त्यामुळे मुलांना लठ्ठपणापासून वाचवण्यासाठी आरोग्यदायी सवयी अंगीकारणं अत्यावश्यक ठरतं. आजच्या मुलांमध्ये लठ्ठपणा ही मोठी समस्या बनली असून मुख्य कारण म्हणजे शारीरिक हालचालींचा अभाव. लठ्ठपणापासून वाचण्यासाठी सुरुवातीपासूनच योग्य पावले उचलणे गरजेचे आहे. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, संतुलित आहार, नियमित व्यायाम आणि जनजागृतीच्या माध्यमातून मुलांचे भविष्य सुरक्षित ठेवता येऊ शकते.
अहवालानुसार, आजच्या पिढीतील मुलांच्या सवयींमध्ये झालेल्या बदलांमुळे ते मागील पिढीच्या तुलनेत अधिक आजारी पडण्याच्या आणि लठ्ठपणाच्या जोखमीच्या गर्तेत सापडले आहेत. पूर्वीच्या जीवनशैलीत असे अनेक घटक होते जे मुलांना लठ्ठपणापासून वाचवत होते. त्या काळात मुले इंटरनेटपासून दूर राहत आणि विविध खेळ खेळत – जसे कबड्डी, खो-खो, गिट्टी-फोड, पकडा-पकडी, लंगडी, गिल्ली-डंडा, परछाईवर प्राणी-पक्ष्यांची चित्रं काढणं इत्यादी. हे सर्व खेळ मुलांना भरपूर शारीरिक हालचाल करून देत, ज्यामुळे त्यांचं वजन नियंत्रणात राहतं आणि ते तंदुरुस्त राहत.
हेही वाचा..
मोहरम मिरवणुकीत ‘हिंदू राष्ट्र’चा बॅनर जाळला, चार मुस्लिमांना अटक!
रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांना पितृशोक
पश्चिमोत्तानासनाचा प्रभावी उपाय कशाकशावर ?
मुजफ्फरनगरमध्ये कावड खंडित केल्याच्या प्रकाराने तणाव
पण आजची मुले मोबाईल, लॅपटॉप आणि इतर गॅजेट्समध्ये अडकून पडली आहेत, आणि त्यामुळे त्यांच्या शारीरिक हालचाली कमालीच्या घटल्या आहेत. केंद्रीय मंत्री डॉ. जितेंद्र सिंह यांच्या मते, भारतात १.४ कोटींपेक्षा जास्त मुले लठ्ठपणाने प्रभावित आहेत, आणि हे आकडे जगातील दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. त्यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, सामान्यपणे लठ्ठ मुलं म्हणजे आरोग्यदायी असा समज आहे, पण हा गैरसमज असून वाढतं लठ्ठपण मुलांमध्ये चिंतेची बाब आहे.
नॅशनल हेल्थ मिशन सांगतो की मुलांमधील लठ्ठपणाची समस्या नियंत्रित करून त्यांच्या भविष्यासाठी काय उपाय करावेत: स्क्रीन टाइम मर्यादित ठेवा आणि मुलांना मैदानी खेळांसाठी प्रोत्साहित करा. प्रोसेस्ड फूडच्या ऐवजी घरचे ताजे अन्न, फळं आणि हिरव्या भाज्या द्या. साखर आणि मैद्याचे प्रमाण कमी करा, आणि बाहेरचे खाणं शक्यतो टाळा.
संपूर्ण कुटुंबाने एकत्र बसून जेवण्याची सवय लावा. भारतासोबतच, अमेरिकेतही लठ्ठपणा ही मुलांमध्ये गंभीर समस्या बनली आहे. ‘जर्नल ऑफ द अमेरिकन मेडिकल असोसिएशन’ (JAMA) मध्ये प्रकाशित एका अभ्यासानुसार, गेल्या २० वर्षांत अमेरिकन मुलांमध्ये लठ्ठपणात वाढ झाली आहे, ज्यामुळे विविध आजार आणि मृत्यूचा धोका वाढला आहे. २००२ पासून आतापर्यंत १७० हून अधिक आरोग्यविषयक घटकांवर आधारित आठ राष्ट्रीय डेटासेट्सचे विश्लेषण यामध्ये करण्यात आले. लठ्ठपणा भारतीयांसाठी गंभीर आरोग्य धोका आहे. प्रौढांमध्ये हा लठ्ठपणा टाइप-२ मधुमेह, हृदयरोग आणि फॅटी लिव्हरसारख्या आजारांना कारणीभूत ठरतो.
