चैत्र नवरात्रिच्या पहिल्या दिवशी बिहारच्या कैमूर जिल्ह्यातील भगवानपूर प्रखंडातील पवरा पर्वतावर स्थित मां मुंडेश्वरी धाम येथे भक्तांची प्रचंड गर्दी झाली. सकाळपासूनच श्रद्धाळू देवीच्या दर्शन आणि पूजनासाठी आले होते. हे मंदिर 600 फूट उंच पर्वतावर वसलेले आहे आणि जगातील सर्वात प्राचीन मंदिरांपैकी एक मानले जाते. नवरात्रि सप्तमी, अष्टमी आणि नवमी दिवशी होणाऱ्या विशेष निशा पूजेसाठी मंदिराची सजावट थायलंड आणि बँकॉकहून मागवलेल्या फुलांनी केली जाते.
मंदिर परिसरात सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी विशेष पोलीस दल आणि दंडाधिकाऱ्यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे. गर्दीचे नियंत्रण ठेवण्यासाठी १५ चेकपॉईंट्स तयार करण्यात आले असून, सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवले गेले आहेत. तसेच, श्रद्धाळूंना कोणतीही अडचण येऊ नये म्हणून मदत केंद्र (हेल्पलाइन सेंटर) सुरू करण्यात आले आहे.
हेही वाचा..
‘मन की बात’: पंतप्रधान मोदी म्हणाले, जलसंवर्धन महत्त्वाचे!
धीम्या ओव्हर गतीसाठी हार्दिक पांड्याला दंड
चैत्र नवरात्रि प्रतिपदा २०२५ : पुंछ आणि कठुआच्या मंदिरांमध्ये भक्तांची गर्दी
हे मंदिर अष्टकोनी आकाराचे असून, श्री यंत्राच्या स्वरूपात बांधले गेले आहे. येथे देवी वाराही रूपात विराजमान आहेत, ज्यांचे वाहन भैसा आहे. मंदिरात एक विशेष पंचमुखी शिवलिंग स्थापित आहे, ज्याचा रंग सूर्याच्या स्थितीनुसार बदलतो. मां मुंडेश्वरी धार्मिक न्यास परिषदेचे सचिव अशोक सिंग यांनी सांगितले की, “हे देशातील सर्वात प्राचीन मंदिरांपैकी एक आहे, जे ५२६ ईसा पूर्वपासून अस्तित्वात आहे. मां मुंडेश्वरी यांनी येथे मुंड राक्षसाचा वध केला होता, त्यामुळे या ठिकाणाला ‘मुंडेश्वरी’ असे नाव मिळाले.”
“नवरात्रि सप्तमी, अष्टमी आणि नवमी दिवशी मंदिराची भव्य सजावट केली जाते. गेल्या १० वर्षांपासून आम्ही थायलंड आणि बँकॉकहून विशेष फुले मागवत आहोत. आज सकाळपासून हजारो भक्त देवीच्या दर्शनासाठी आले आहेत.” मां मुंडेश्वरी धामच्या सर्वात मोठ्या वैशिष्ट्यांपैकी एक म्हणजे येथे प्राण्यांची रक्तहीन बलि दिली जाते. ही परंपरा जगातील अन्य कोणत्याही मंदिरात आढळत नाही.
मंदिराचे पुजारी राधेश्याम झा यांनी सांगितले, “लोक येथे मन्नत मागतात आणि पूर्ण झाल्यावर बकऱ्याची बलि अर्पण करतात. मात्र, येथे बकऱ्याला मारले जात नाही. अक्षत (तांदुळ) मारल्यावर बकरा काही वेळासाठी बेशुद्ध होतो आणि नंतर पुन्हा शुद्धीवर येतो. त्यामुळे ही परंपरा अत्यंत अनोखी आहे.”
मंदिरात आलेल्या भक्तांपैकी गुड्डू सिंग म्हणाले, मी लहानपणापासून येथे येत आहे. नवरात्रि दरम्यान पहिल्याच दिवशी येथे मोठी गर्दी होते. याठिकाणी पारंपरिक पशु बलिप्रथा अनोखी आणि अद्वितीय आहे. मंदिर परिसर भक्तिरसाने भरून गेला असून, विदेशी फुलांनी सजावट आणि उत्तम सुरक्षा व्यवस्था यामुळे यंदाचे नवरात्रि उत्सव अधिक खास होत आहेत.
