जगभरात जनरेटिव्ह आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (जेनएआय) मॉडेल्सवर एंड-यूजर खर्च २०२५ पर्यंत १४.२ अब्ज डॉलर्सपर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज व्यक्त करण्यात आला आहे. ही माहिती गार्टनरने गुरुवारी प्रसिद्ध केलेल्या एका अहवालात दिली आहे. विशेष जेनएआय मॉडेल्समध्ये डोमेन-स्पेसिफिक लँग्वेज मॉडेल्स (DSLM) समाविष्ट आहेत. या मॉडेल्सवर २०२४ मध्ये एंड-यूजर खर्च सुमारे १.१ अब्ज डॉलर्सपर्यंत होण्याचा अंदाज आहे.
हे विशेष जेनएआय मॉडेल्स विशिष्ट उद्योग किंवा व्यवसाय प्रक्रियेच्या डेटावर प्रशिक्षित केलेले असतात. गार्टनरच्या अंदाजानुसार २०२७ पर्यंत ५०% पेक्षा जास्त जेनएआय मॉडेल्स हे डोमेन-स्पेसिफिक असतील, जे २०२४ मध्ये केवळ १% होते. म्हणजेच पुढील काही वर्षांत उद्योगांच्या गरजेनुसार जास्तीत जास्त सानुकूलित एआय मॉडेल्स वापरले जातील. गार्टनरच्या वरिष्ठ प्रमुख संशोधन विश्लेषक अरुणश्री चेपार्थी यांनी सांगितले, “फाउंडेशन जेनएआय मॉडेल्स (ज्यात LLMs – लार्ज लँग्वेज मॉडेल्सचा समावेश आहे) मोठ्या प्रमाणावर डेटावर प्रशिक्षित केले जातात आणि अनेक कार्यांमध्ये वापरले जातात. ही मॉडेल्स जेनएआयच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात महत्त्वाची होती आणि पुढील काळातही यावरच सर्वाधिक खर्च होईल.”
हेही वाचा..
महिलांचे गुपचूप व्हिडीओ रेकॉर्डिंग !
जन्मप्रमाणपत्र घोटाळा प्रकरणी मालेगाव महापालिकेच्या दोन अधिकाऱ्यांना अटक!
दुसऱ्या कसोटीनंतर भारतावरील दबाव कमी झाला आहे – शिखर धवन
महिला जूनियर हॉकी विश्वचषकात भारताचा पहिला सामना नामीबियाशी
तथापि, त्यांनी असेही स्पष्ट केले की आता अनेक संस्था अधिकाधिक डोमेन-स्पेसिफिक किंवा वर्टिकल जेनएआय मॉडेल्सकडे वळत आहेत, कारण ही मॉडेल्स मूळ मॉडेल्सच्या तुलनेत विशिष्ट उद्योग उपयोगांसाठी अधिक प्रभावी, खर्चिकदृष्ट्या फायदेशीर, विश्वसनीय आणि सुसंगत असतात. गार्टनरच्या दुसऱ्या अहवालानुसार, २०२५ मध्ये जागतिक जेनरेटिव्ह एआय खर्च ६४४ अब्ज डॉलर्सपर्यंत पोहोचेल, ज्यामध्ये २०२४ च्या तुलनेत ७६.४% वाढ होण्याची शक्यता आहे.
२०२५ मध्ये जेनएआयवरील खर्च प्रामुख्याने सर्व्हर, स्मार्टफोन आणि पीसी सारख्या हार्डवेअरमध्ये एआय क्षमतांचा समावेश केल्यामुळे होईल. यामध्ये एकूण खर्चाचा सुमारे ८०% भाग केवळ हार्डवेअरवर खर्च केला जाईल. २०२५ मध्ये सर्व प्रमुख बाजारपेठांमध्ये आणि उपबाजारांमध्ये जेनएआयवरील खर्चात वाढ होण्याचा अंदाज आहे. अहवालानुसार, जेनरेटिव्ह एआयचा आयटी खर्चावर आणि संपूर्ण मार्केटवर परिवर्तनात्मक प्रभाव पडणार आहे, आणि हे दर्शवते की भविष्यात एआय तंत्रज्ञान व्यवसाय संचालन आणि ग्राहक उत्पादनांचा अविभाज्य भाग होईल. जेनरेटिव्ह एआय मॉडेल्स तयार करणाऱ्या कंपन्या दरवर्षी अब्जो डॉलर्सची गुंतवणूक करत आहेत जेणेकरून मॉडेल्सचा आकार, कार्यक्षमता आणि विश्वासार्हता वाढवता येईल.
