प्रशांत कारूळकर
मोरोक्कोमध्ये शुक्रवारी रात्री झालेल्या शक्तिशाली भूकंपात २००० हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला आणि हजारो लोक जखमी झाले. ६.८-तीव्रतेचा हा भूकंप मॅराकेच शहराच्या नैऋत्येस सुमारे ७० किलोमीटर (४३ मैल) उंच ऍटलस पर्वतांमध्ये केंद्रीत होता. भूकंपामुळे प्रभावित भागात मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले, घरे, व्यवसाय आणि पायाभूत सुविधा नष्ट झाल्या. ढिगार्यात अनेक लोक अडकले असून त्यांना बाहेर काढण्यासाठी बचावकर्ते अजूनही काम करत आहेत.
मोरक्कन सरकारने तीन दिवसांचा राष्ट्रीय दुखवटा जाहीर केला आहे. राजा मोहम्मद सहावा यांनी बाधित भागाला भेट दिली आणि पीडितांना मदत करण्याचे आश्वासन दिले.
मोरोक्कोचा भूकंप जगासाठी काय सुचवतो..?
मोरोक्को भूकंप हे जगासाठी स्मरणपत्र आहे की भूकंप कुठेही, कधीही होऊ शकतो. हा देश भूकंपाच्या दृष्टीने सक्रिय असलेल्या प्रदेशात आहे आणि मोठा भूकंप होण्याची ही पहिलीच वेळ नाही.
भूकंप नैसर्गिक आपत्तींसाठी तयार राहण्याचे महत्त्व देखील अधोरेखित करतो. मोरोक्कोमध्ये भूकंपाच्या तीव्रता सहन करु शकतील अश्या पायाभूत सुविधा नाहीत. यामुळे मृतांचा आकडा वाढला आहे.
भारतातील भूकंपासाठी आपण कशी तयारी करू शकतो..?
भारत देखील भूकंपाच्या दृष्टीने सक्रिय प्रदेशात स्थित आहे आणि भूकंपासाठी तयार राहणे महत्त्वाचे आहे.
हे ही वाचा:
चंद्राबाबू नायडू १४ दिवसांसाठी न्यायालयीन कोठडीत
शाहीन आफ्रिदीने ज्युनिअर बुमराहला दिली खास भेट!
‘मोदीजी, आम्हाला पाकिस्तानच्या ताब्यातून मुक्त करा’
काँग्रेस खासदार शशी थरूर यांची मोदी सरकारवर स्तुतिसुमने
सामान्य नागरिकांना घ्यायची काळजी:
– तुमच्या क्षेत्रातील भूकंपाच्या धोक्यांबद्दल जाणून घ्या.
– भूकंप नियोजनासाठी गावकऱ्यांनी मिळून योजना बनवा आणि त्याचा नियमित सराव करा.
– अन्न, पाणी, प्रथमोपचार पुरवठा आणि इतर आवश्यक गोष्टींचा समावेश असलेले आपत्कालीन किट कायम तयार ठेवा.
– तुमचे घर अधिक भूकंप-प्रतिरोधक बनवा आणि सुरक्षित रहा.
– भूकंपाच्या बातम्या आणि इशाऱ्यांबद्दल नियमित माहिती घेत जा.
ही पावले उचलून, भूकंपाच्या वेळी तुम्ही स्वतःचे आणि तुमच्या कुटुंबाचे रक्षण करण्यात मदत करू शकता.
विशेषतः भारतासाठी, येथे काही अतिरिक्त गोष्टी लक्षात घ्याव्यात
भारतातील अनेक भाग भूकंपानंतर भूस्खलन आणि चिखलाचा धोका असलेल्या भागात आहेत. या धोक्यांबद्दल जागरूक रहा आणि ते कमी करण्यासाठी पावले उचला, जसे की उतार स्थिर करण्यासाठी झाडे आणि झुडुपे लावा.
भारतामध्ये अनौपचारिक वस्त्यांमध्ये राहणाऱ्या लोकांची मोठी लोकसंख्या आहे, जी अनेकदा भूकंप-प्रतिरोधक नसलेल्या क्षुल्लक सामग्रीपासून बनलेली असते. हे समुदाय विशेषत: भूकंपाच्या नुकसानास असुरक्षित आहेत. अनौपचारिक वस्त्यांचे बांधकाम मानके सुधारण्यासाठी आणि त्यांना लवकर चेतावणी प्रणाली प्रदान करण्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत.
भारत देखील मर्यादित संसाधनांसह विकसनशील देश आहे. याचा अर्थ मोठा भूकंप झाल्यास पुरेशी मदत आणि पुनर्प्राप्ती सहाय्य प्रदान करणे कठीण होऊ शकते. विकास नियोजनामध्ये आपत्ती प्रतिरोधक क्षमता निर्माण करणे आणि आपत्ती सज्जता उपायांमध्ये गुंतवणूक करणे महत्त्वाचे आहे.
ही पावले उचलून भारतात भूकंपामुळे होणारे मृत्यू आणि नुकसान कमी करण्यास मदत करू शकतो.
