उन्हाळ्यात दही आणि छास यांसारख्या पेयांची मागणी वाढते. दोन्हीही शरीराला गारवा देतात आणि पचन सुधारायला मदत करतात. यानंतर लगेच पावसाळ्याची सुरुवात होते. मुसळधार पाऊस पडतो आणि अशा वेळी प्रश्न पडतो की आता योग्य पर्याय कोणता – दही की ताक ?
आयुर्वेद असो किंवा आधुनिक विज्ञान, दहीला आरोग्याच्या दृष्टीने अत्यंत लाभदायी मानले गेले आहे. हे प्राचीन काळापासून आरोग्यवर्धक म्हणून वापरले जात आहे. पावसाळ्यात आपण अनेकदा पोटाच्या तक्रारींनी त्रस्त होतो. अशावेळी दहापेक्षा छास अधिक योग्य ठरते. कारण या काळात कधी थंडी तर कधी उकाडा जाणवतो. दही थंड प्रकृतीचे असल्याने ते कधी कधी त्रासदायक ठरू शकते. दही कफ वाढवते. त्यामुळे पावसाळ्यात छास हा चांगला पर्याय आहे. अमेरिकन नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिननुसार, दही दूध नैसर्गिक जीवाणूंच्या साहाय्याने फर्मेंट करून तयार केले जाते. यात लॅक्टोबॅसिलससारखे प्रोबायोटिक्स असतात. हे प्रोबायोटिक्स आपल्या आंत्रपथासाठी खूप उपयुक्त ठरतात. ते आपल्या आतड्यात चांगल्या जीवाणूंची संख्या वाढवतात आणि हानिकारक जीवाणू कमी करतात. त्यामुळे पचन सुधारते आणि बद्धकोष्ठतेसारख्या समस्यांपासून आराम मिळतो.
हेही वाचा..
ग्रेटर नोएडामधील हुंडाबळीप्रकरणातील आरोपी नवऱ्याला चकमकीत लागली गोळी
सीएम भगवंत मान यांच्या घराबाहेर का झाले आंदोलन ?
राज ठाकरे केवळ कार्यकर्त्यांना दिलासा देतायेत
गांधी काहीही बोलले, देशाने सहन केले असे होणार नाही
दह्यात प्रोटीन, कॅल्शियम आणि जीवनसत्त्व बी-१२ यांसारखे आवश्यक पोषक घटक असतात, जे हाडे मजबूत करण्यास आणि स्नायूंच्या विकासास मदत करतात. एका संशोधनात आढळले आहे की नियमित दही सेवनामुळे आतड्यातील सूज कमी होते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. मात्र बाजारात मिळणारे गोड दही त्यातील जास्त साखरेमुळे आरोग्यास हानिकारक ठरू शकते. त्यामुळे ते काळजीपूर्वक सेवन करावे. याशिवाय काही लोकांना रात्री दही खाल्ल्याने कफ किंवा श्लेष्मा वाढू शकतो, म्हणून दही आपली प्रकृती पाहून घ्यावे.
छासही पचनासाठी उत्तम पर्याय आहे. दह्यात पाणी टाकून आणि मथून छास तयार केले जाते. त्यामुळे त्यात दह्यापेक्षा चरबी आणि कॅलरीज कमी असतात. हे हलके असल्याने पटकन पचते. छासात लॅक्टिक अॅसिड असते, जे पचनाला गती देते आणि अॅसिडिटी कमी करते. त्याशिवाय छासात इलेक्ट्रोलाइट्स असतात, जे शरीरातील पाणी आणि खनिजांचे संतुलन राखतात. त्यामुळे शरीर हायड्रेटेड राहते. एका अभ्यासानुसार, छास पावसाळ्यात शरीराचे तापमान नियंत्रित ठेवण्यात मदत करते आणि थकवा कमी करते. याची चव आणि गारवा पोटाला लगेच ताजेतवाने करतात. त्यामुळे जेवण जड वाटले किंवा पचनात अडचण झाली, तर ताक पिणे सर्वोत्तम ठरते. पचनाच्या बाबतीत दही आणि छास दोन्हीही आपापल्या पद्धतीने फायदेशीर आहेत.
