पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली गेलेली ११ वर्षे भारताच्या संस्कृतिक प्रवासात एक रंगीबेरंगी रांगोळीप्रमाणे उभी राहिली आहे — जिथे परंपरेची खोली, आधुनिकतेची समज आणि जागतिक संवाद यांचा सुंदर संगम दिसतो. हंपीसारख्या ऐतिहासिक स्थळांपासून ते योग व आयुर्वेदासारख्या प्राचीन प्रणालींचे जागतिकीकरण करण्यापर्यंत भारताने आपली वारसा जपत त्याला जगात ओळख मिळवून दिली आहे.
🛕 तीर्थस्थळांचा पुनर्विकास
मोदींच्या नेतृत्वात काशी विश्वनाथ कॉरिडोर, महाकाल लोक, उज्जैन, कामाख्या मंदिर, राम मंदिर अयोध्या, केदारनाथ, जूना सोमनाथ मंदिर या धार्मिक प्रकल्पांचा व्यापक पुनर्विकास झाला. या विकासामुळे केवळ श्रद्धा नव्हे, तर स्थानिक अर्थव्यवस्था आणि पर्यटनालाही चालना मिळाली. चारधाम महामार्ग प्रकल्प, हेमकुंड साहिब रोपवे, बौद्ध सर्किट विकास, करतारपूर कॉरिडोर अशा उपक्रमांनी यात्रा अधिक सुलभ केली.
हेही वाचा..
सोन्याचा दर वाढला; ९७ हजारावर पोहोचले
ऑस्ट्रेलियन पोलिसांच्या अमानुष वागणुकीमुळे भारतीय व्यक्तीची प्रकृती गंभीर
नीती आयोगाने राज्यांशी संरचित सहभाग वाढवण्यासाठी केले कार्यशाळेचे आयोजन
तुर्कीच्या सेलेबी कंपनीचा मध्यस्थता अर्ज भारतात फेटाळला
🕌 समावेशक दृष्टिकोन
‘प्रसाद योजना’ अंतर्गत मशीद, चर्च आणि इतर धर्मस्थळांचाही पुनर्विकास करण्यात आला. स्वदेश दर्शन आणि हृदय योजना मार्फत पर्यटन व वारसा शहरांचा सर्वांगीण विकास केला गेला.
📊 २०२४ मध्ये भारतात ९.६६ मिलियन विदेशी पर्यटक आले आणि २,७७,८४२ कोटी परदेशी चलन मिळवले गेले.
🗿 हरवलेल्या कलाकृतींची परतफेड
२०१४ पूर्वी भारतात फक्त १३ चोरी गेलेल्या प्राचीन वस्तू परत आल्या होत्या, पण २०१४ नंतर ६४२ प्राचीन वस्तू परत आल्या, यातील ५७८ फक्त अमेरिकेहून. हे ऐतिहासिक यश आहे.
🏛️ राष्ट्रनिर्मात्यांचा गौरव
पंतप्रधान संग्रहालय, राष्ट्रीय युद्ध स्मारक, राष्ट्रीय पोलीस स्मारक, जलियांवाला बाग स्मारक, ११ आदिवासी स्वातंत्र्य सेनानी संग्रहालय, भारत मंडपम व नवे संसद भवन या ठिकाणी देशाच्या बलिदानाची आठवण जागवली जाते.
🌐 सांस्कृतिक एकता आणि जागतिक प्रतिष्ठा
एक भारत, श्रेष्ठ भारत अभियान, काशी-तमिळ संगम, महाकुंभ २०२५ ज्यात ६६ कोटींहून अधिक भाविक सहभागी झाले
🧘♂️ योगाची जागतिक ओळख
आंतरराष्ट्रीय योग दिन. २०२४ मध्ये उत्तर प्रदेशात २५.९३ लाख लोकांनी ऑनलाइन योग शपथ घेतली. २०२५ मध्ये योग दिवसाचा विषय : “एक पृथ्वी, एक आरोग्यासाठी योग”
🌿 आयुर्वेदाचा जागतिक प्रसार
आयुष मंत्रालयाने २४ देशांशी करार केले. ३५ देशांमध्ये आयुष माहिती केंद्र. जामनगरमधील WHO ग्लोबल ट्रेडिशनल मेडिसिन सेंटर. “हील इन इंडिया” आणि “आयुष व्हिसा” उपक्रम
🎥 सर्जनशील भारताचा वेध – WEAVES 2025
मुंबईत WEAVES 2025 (World Audio Visual Entertainment Summit)
१०० पेक्षा जास्त देशांचे प्रतिनिधी, ८ हजार कोटींहून अधिक करार
🏞️ यूनेस्को जागतिक वारसा स्थळे
२०२४ मध्ये असाममधील मोइदम्स यूनेस्को यादीत सामील झाले.
एकूण स्थळांची संख्या – ४३. संस्कृतीच्या क्षेत्रात मोदी सरकारने भारताला जागतिक व्यासपीठावर अधिक मजबूतपणे उभं केलं आहे, अशी या ११ वर्षांच्या कार्यकाळाची उजळणी सांगते.
