भारतीय नौदलात उत्कृष्टतेचा एक नवा अध्याय सुरू होणार आहे. हा अध्याय नौदलाच्या नव्या आणि अत्याधुनिक जहाज ‘इक्षक’च्या समारंभपूर्व कमिशनिंगसोबत सुरू होईल. स्वदेशी बनावटीचे सर्व्हे पोत ‘इक्षक’ ६ नोव्हेंबर रोजी भारतीय नौदलात औपचारिकरित्या सामील होणार आहे. या प्रसंगी नौदलप्रमुख ॲडमिरल दिनेश के. त्रिपाठी हे मुख्य पाहुणे म्हणून उपस्थित राहतील आणि ते या पोताला भारतीय नौदलाच्या सेवेत समाविष्ट करतील. या नौदल जहाजाचे निर्माण कोलकातास्थित गार्डन रीच शिपबिल्डर्स अँड इंजिनियर्स (GRSE) लिमिटेड यांनी केले आहे.
रक्षा मंत्रालयाच्या माहितीनुसार, ‘इक्षक’ हे भारताच्या वाढत्या आत्मनिर्भरतेचे आणि स्वदेशी जहाजबांधणी क्षमतेचे उत्कृष्ट प्रतीक आहे. या पोतामध्ये ८० टक्क्यांहून अधिक स्वदेशी उपकरणे आणि साहित्याचा वापर करण्यात आला आहे. मंत्रालयाने सांगितले की हे जहाज केवळ ‘आत्मनिर्भर भारत’ अभियानाच्या यशाचे प्रतीक नाही, तर GRSE आणि देशातील सूक्ष्म, लघु व मध्यम उद्योगांमधील (MSME) तांत्रिक सहकार्य आणि सामंजस्याचेही प्रतिक आहे. या कमिशनिंगमुळे भारतीय नौदल आपली समुद्र सर्वेक्षण क्षमता अधिक बळकट करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल टाकत आहे. दक्षिणी नौदल कमांडमध्ये समाविष्ट होणारे पहिले जहाज ‘इक्षक’ 6 नोव्हेंबर रोजी कोची नौदल तळावर एका भव्य सोहळ्यात जलावतरण होईल.
हेही वाचा..
मैदानात वादग्रस्त हावभाव करणाऱ्या हारिस रौफवर दोन सामन्यांची बंदी
या केवळ अंतर्गत चाचण्या; कोणत्याही कार्यक्षम बिघाडाशी संबंध नाही!
बिहारमध्ये एनडीए पुन्हा दोन तृतीयांश बहुमताने सरकार स्थापन करेल
लक्षात घेण्यासारखे म्हणजे, ‘इक्षक’ या संस्कृत शब्दाचा अर्थ ‘मार्गदर्शक’ असा आहे. हे नाव या जहाजाच्या अचूकता, उद्देश आणि दिशा दाखवण्याच्या भूमिकेचे प्रतीक आहे. हे जहाज बंदर, किनारे आणि नौवहन मार्गांवर सखोल किनारी व खोल समुद्री सर्वेक्षण करण्यासाठी विशेषतः तयार केले गेले आहे. या सर्वेक्षणांद्वारे मिळणारा डेटा केवळ समुद्रातील सुरक्षित नौवहन सुनिश्चित करणार नाही, तर भारताच्या सागरी सुरक्षेला आणि सामरिक पायाभूत सुविधांना अधिक सक्षम करेल.
रक्षा मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, हे जहाज हाय-रिझोल्यूशन मल्टी-बीम इको साउंडर, ऑटोनॉमस अंडरवॉटर व्हेईकल (AUV), रिमोटली ऑपरेटेड व्हेईकल (ROV) आणि चार सर्व्हे मोटर बोट्स (SMB) यांसारख्या अत्याधुनिक हायड्रोग्राफिक आणि समुद्रविज्ञान उपकरणांनी सुसज्ज आहे. नौदल जहाज ‘इक्षक’ भारतीय नौदलाच्या हायड्रोग्राफिक ताफ्यात अभूतपूर्व बहुपयोगी क्षमता आणि तांत्रिक कौशल्य वाढवते. जहाजावर असलेले हेलिकॉप्टर डेक त्याच्या कार्यक्षेत्राचा विस्तार करते, ज्यामुळे ते विविध समुद्री मोहिमा आणि बहुउद्देशीय कार्ये प्रभावीपणे पार पाडण्यास सक्षम बनते. ‘इक्षक’चे जलावतरण भारतीय नौदलाच्या सर्वेक्षण आणि नौवहन नकाशा निर्मितीच्या पायाभूत संरचनेला बळकटी देणारा ऐतिहासिक टप्पा मानला जातो. ‘इक्षक’ हे स्वदेशी कौशल्य, तांत्रिक उत्कृष्टता आणि समुद्री नेतृत्वाचे प्रतीक म्हणून राष्ट्रसेवेसाठी तत्पर आहे. हे जहाज अज्ञात सागरी क्षेत्रांचा शोध घेणे आणि भारताच्या व्यापक समुद्री सीमांची सुरक्षा सुनिश्चित करणे या आपल्या ध्येयासह कार्य करेल.
