भारतात होळी हा सण रंग, उत्साह आणि आनंदाचे प्रतीक मानला जातो, पण ब्रजच्या फालैन गावात हा सण एका अद्भुत चमत्कारासह साजरा केला जातो. सुमारे १०,००० लोकसंख्या असलेल्या या गावात होळी खास प्रकारे साजरी केली जाते, जिथे घरे आणि भिंती विवाह व दिवाळीसारखी सजवली जातात. येथे होळीचे सर्वात मोठे वैशिष्ट म्हणजे होलिका दहन दरम्यान पुजारी जळत्या आगीच्या मधून पलीकडे जातात. हे येथील मोठे आकर्षण आहे.
प्राचीन कथेनुसार, हिरण्यकश्यपने आपल्या पुत्र प्रह्लादाला भगवान विष्णूची भक्ती केल्यामुळे मारण्याचा प्रयत्न केला. त्याची बहीण होलिका, जिला आग न जाळण्याचा वरदान होता, तिने प्रह्लादाला अग्नीत बसवले. पण भगवान विष्णूच्या कृपेने प्रह्लाद वाचला आणि होलिका भस्म झाली. या घटनेच्या स्मरणार्थ होलिका दहन साजरे केले जाते.
हेही वाचा..
जाफर एक्स्प्रेसचे क्लियरन्स ऑपरेशन पूर्ण; ३३ बलूच लिबरेशन आर्मीच्या अपहरणकर्त्यांचा खात्मा
रशियाने लष्करी आक्रमण सुरू ठेवल्यास आर्थिक परिणामांना सामोरे जावे लागेल
क्रिकेटपटूंच्या पायाखालचे ईडन गार्डन स्टेडियमच वक्फने काढून घेतले?
८० वर्षांच्या मौलवीने कुराण शिकण्यासाठी येणाऱ्या मुलावर केले अत्याचार
फालैन गावाच्या बाहेर असलेले प्रह्लाद मंदिर येथे होलिका दहनाला विशेष बनवते. होलिका दहनच्या दिवशी येथे गोबराच्या कंड्यांचा (उपळ्यांचा) मोठा ढिगारा तयार केला जातो, ज्याला “उपळ्याचा डोंगर” असेही म्हणतात. या ढिगाऱ्याला आग लावली जाते आणि ती रात्रभर जळत राहते. होलिका दहनानंतर पुजारी या जळत्या आगीच्या मधून जातो आणि त्याला काहीही होत नाही. पुजारी म्हणतात की, त्यांना या वेळी असे वाटते की जणू स्वतः प्रह्लादजी त्यांच्या सोबत आहेत.
प्रह्लाद मंदिराचे पुजारी आणि त्यांचे कुटुंब शतकानुशतके या परंपरेचा भाग आहेत. होलिका दहनाच्या आधी ते ४०-४५ दिवस कठोर ब्रह्मचर्य व्रत आणि नियमांचे पालन करतात. त्यांच्या भक्ती आणि तपस्येमुळे असे मानले जाते की आता अग्निदेव त्यांना स्पर्श करू शकत नाहीत. होलिका दहनाच्या सकाळी ते कुंडात स्नान करतात आणि त्यांच्या शरीरावर फक्त एक पिवळा गमछा असतो. त्यानंतर ते जळत्या उपळ्यांच्या ढिगाऱ्याच्या मधून जातात, पण आश्चर्य म्हणजे, त्यांना एक ठिणगीही लागत नाही.
मंदिराजवळ असलेले कुंड या परंपरेचा महत्त्वाचा भाग आहे. असे मानले जाते की या कुंडातून प्रह्लादजींची मूर्ती आणि माळ प्रकट झाली होती. होलिका दहनाच्या दिवशी पुजारी ही माळ घालून आगीच्या मधून जातो आणि सुरक्षित बाहेर येतो. हे मंदिर आणि कुंड गावकऱ्यांसाठी श्रद्धेचे केंद्र आहे.
या प्रकारे, फालैनमधील होळी फक्त रंगांचा सण नसून भक्ती आणि चमत्कार यांचा संगम आहे. प्रह्लाद मंदिर आणि पुजारी यांची ही परंपरा संपूर्ण देशात या गावाला अनोखे बनवते. गावकरी हा चमत्कार पाहण्यासाठी उत्सुक असतात आणि याला प्रह्लादाच्या भक्ती आणि भगवंताच्या कृपेचे प्रतीक मानतात. येथे होळी फक्त रंगांनीच न्हाहून जात नाही, तर भक्त प्रह्लादाच्या भक्तीची जिवंत कहाणी सांगणाऱ्या त्या आगीच्या प्रकाशानेही उजळते.
